سفیر کانادا در دوران گروگانگیری مامور CIA شد

پس از 30 سال فاش شد

سفیر کانادا در دوران گروگانگیری مامور CIA شد

ماجرای خروج شش امریکایی و طرح نقشه حمله کماندویی از زبان کن تایلور سفیر وقت کانادا در تهران گروه سیاسی؛ پس از 30 سال دیروز فاش شد «کن تایلور» دیپلمات کانادایی که به عنوان سفیر کانادا در تهران فعالیت می کرد و شش تن از دیپلمات های امریکایی را با کارت شناسایی کانادا به امریکا بازگرداند و برای حمله طبس چراغ سبز داد، برای سازمان سی آی ای جاسوسی می کرد. کن تایلور که از سال 1977 تا 1980 سفیر کانادا در تهران بود، بعد از گروگانگیری اعضای سفارت امریکا در تهران در سال 79 به صورت دو فاکتو جانشین رئیس ایستگاه جاسوسی امریکا در تهران شد چراکه چهار مامور سی آی ای در تهران دستگیر شده بودند. تایلور در گفت وگویی با نشریه گلوب اند میل گفت ماجرای جاسوسی او بر اساس موافقتنامه امریکا و کانادا برای 30 سال مخفی نگه داشته شده است و حتی خبر خروج شش دیپلمات امریکایی با گذرنامه کانادایی قرار نبوده منتشر شود ولی انتشار آن سر و صدای زیادی به پا کرد. رابرت رایت تاریخ نویس دانشگاه ترنت در کتاب مامور ما در تهران در این باره نوشته است؛ جو کلارک نخست وزیر کانادا در آن زمان اصرار زیادی می کرد که ماجرای جاسوسی سفیر کانادا در تهران فاش نشود، چراکه بسیار نگران بازتاب های آن در تهران بود و البته نگران افکار عمومی کانادا نیز بود. تایلور خود گفته است او هیچ گاه میل نداشت این ماجرا فاش شود چراکه برای 30 سال جزء اسرار بود و قرار بود برای 30 سال دیگر نیز مخفی بماند و انتظار نداشته که فاش شود. ماجرای جاسوس شدن آقای تایلور زمانی شکل گرفت که جیمی کارتر رئیس جمهور وقت امریکا با جو کلارک نخست وزیر کانادا تلفنی تماس گرفت و این اتفاق در سی ام نوامبر 1979 زمانی افتاد که آقای نخست وزیر با پیشنهاد امریکا موافقت کرد و به وزیر خارجه خود فلورا مک دونالد گفت دنباله ماجرا و تماس با آقای تایلور را پیگیری کند. تایلور می گوید؛ وقتی با من تماس گرفته شد من درگیر ماجرا بودم و می خواستم کاری کنم که مشکلات امریکا یی ها مرتفع شود. به همین دلیل آماده اجرا شده و با سرپرستی جاسوسی سی آی ای موافقت کردم. وی سپس می گوید؛ اطلاعات روزانه را به اتاوا می فرستادم که به وسیله دو تن از مقامات جاسوسی کانادا خوانده و آماده می شد و سپس آنان، آن را برای آقای نخست وزیر و وزیر خارجه می فرستادند و آنان نیز آن را در اختیار سفیر امریکا در کانادا می گذاشتند و سفیر آقای کنت کریتس همه را به واشنگتن ارسال می کرد. بر اساس گفته های آقای تایلور نخستین ماموری را که امریکایی ها پس از آغاز ماجرا به تهران فرستادند، او بازگردانده و گفته بود که مناسب نیست ولی نفر دوم با نام مستعار باب مورد موافقت قرار گرفت و در سفارت کانادا مشغول کار شد. با آمدن باب اطلاعات جمع آوری شده او از طریق آقای تایلور غیرمستقیم برای مقر سی آی ای در لانگلی ویرجینیا ارسال می شد. نفر دیگری در سفارت کانادا در آن زمان آقای جیم ادوارد مسوول سازمان جاسوسی کانادا در سفارت تهران بود که او نیز مخیر شده بود با سی آی ای همکاری کند و بلافاصله پذیرفته و دست به کار شده بود و به این ترتیب آن جمع مامور بررسی شدند تا تشخیص دهند آیا می توان با یک حمله هلی کوپتری امریکاییان را بازگرداند. برای این ماموریت افراد بررسی می کردند که هلی کوپترهای امریکایی در کجای تهران می توانند فرود بیایند و بررسی می کردند که گاراژی برای توقف کامیون ها در تهران بیابند تا همه چیز برای یک حمله کماندویی آماده شود تا امریکاییان را از دست دانشجویان ایرانی بیرون بیاورند و بازگردانند. یکی مامور بود که تعداد نگهبانان سفارت امریکا را گزارش کند و اینکه چگونه مسلح می شوند و چه وقت شیفت عوض می کنند. رفت و آمد اتومبیل ها، ورود و خروج ها و حتی زمان ریختن زباله های سفارت امریکا در نقشه جمع آوری شده بود تا زمان حمله کماندویی فرابرسد. آقای تایلور گفته است حتی یک بار سرجوخه ادوارد که مسوول بررسی مسائل سفارت امریکا بود همراه دوست دختر ایرانی خود که با او همکاری می کرد، توسط پاسداران ایرانی دستگیر شدند و این موضوع نگرانی زیادی ایجاد کرد ولی پس از پنج ساعت بازجویی آنها را آزاد کردند. آقای تایلور سپس از تصمیم ها برای خارج کردن شش دیپلمات امریکایی می گوید؛ و حتی در ملاقات وزیران خارجه کانادا و امریکا بحث به اینجا می کشد که آنان را پشت الاغ سوار کنند و از مرز بگذرانند ولی بعداً برای آنان پاسپورت کانادایی آماده شد تا در 27 ژانویه 1980 با پروازی به زوریخ بروند. بعد از آن ماجرای جاسوسی ادامه یافت تا اینکه در بیستم ژانویه 1981 بعد از 444 روز به طریقی که همگان می دانند، بقیه امریکاییان به امریکا برگشتند. گفتنی است کن تایلور سفیر وقت کانادا در تهران که دیروز فاش شد ریاست ایستگاه سازمان سی آی ای در ایران را بر عهده داشت، بعد از آزادی شش دیپلمات امریکایی به چهره یی شناخته شده در امریکا تبدیل شد. او بعد از بازگشت مدال طلای کنگره امریکا را گرفت.  روزنامه اعتماد ۴/۱۱/۸۸